İÇİNDEKİLER
1 Mürşide Uysal – İnsan Kadınımsın (Şiir)
2 Baha Çıtakoğlu – Dostuyum İnsanlığın (İnsancıl 21 Mart Şiir Günü Bildirisi)
Dünyayı, yaşamı anlamlandırma çabasında yeni kavramlar bularak direnir insan. Kavramlar savaşıdır insanlık tarihi de. Savaşın karşısında barış vardır. Sömürünün karşısında emek, umutsuzluğun karşısında umut, bunalımın karşısında, yaşama sevinci vardır.
3 Yılmaz Onay – Ben Kimim?
1937 yılının Nisan ayında, babamın ilkokul öğretmenliği yaptığı Gaziantep’in Oğuzeli ilçesine bağlı sınır köyü Üçkubbe’de dört kız evladın ardından ilk erkek çocuk olarak dünyaya gelmişim. Çok şımartıldığımı düşüneceksiniz hemen değil mi? Ama hayır, babam öğretmenliğini burada da göstererek, ilgi yoğunluğunu bana en yakın yaştaki (iki yaş büyük) kardeşime ayırmış ve dengeyi gayet iyi başarmış.
6 Yusuf Çotuksöken – Yasaklar ve Yasaklamalar Üzerine
Yaşamımızın her döneminde, yaşanılan her ortamda, varolan düzeni sağlamak için konulduğu ve uygulandığı söylenen birtakım yasaklar var, biliyoruz, yaşıyoruz; bunlardan şöyle ya da böyle etkileniyoruz da. İyi güzel de, “yasak” sözcüğünün nereden geldiğini sorsalar, hemen açıklayabilir miyiz?
11 Rasim Demirtaş – Yaz Gecesi Avluda Aşk (Şiir)
12 Berrin Taş – Hep Yolda
25 Ocak 2013
Kimileyin yalın bir soruyla karşılaşmak insanı şaşırtabilir. Geçen gün nerdeyse dilim tutuluyordu. Uzun süredir görmediğim biriyle karşılaşınca yaşadım bunu. Uzun süredir görmediğim kişi merhaba dedikten sonra “ne var ne yok” dedi.
13 Ahmet Arslan – Kral, Şarap ve Zeytin
Örneğin şuracıkta ben, diyelim ki; “Çağdaşlığın kökeni olan Antikçağın, Avrupa kültürel emperyalizmine hizmet ettiğini” belirtip, “onun temelindeki Mısır ve Mezopotamya ile Çin ve Hint uygarlığının özellikle önemsenmediğini” ısrarla vurgulayıp bu savda direnirsem, güdük bir düşüncenin açmazına, yanılgının girdabına düşmüş olurum.
16 M. Güner Demiray – Ayrılık (Şiir)
17 Müşir Kaya Canpolat – Dağlarca’dan Anılar
Sıkıyönetim mahkemelerinin daha sonra devlet güvenlik mahkemelerine dönüşmesi üzerine sol düşünce ve eylemler için savunma görevine burada da devam ettim. Bu mahkemelerde savunmasını üstlendiğim sanıklardan biri de şair Fazıl Hüsnü Dağlarca idi. Kısa bir süre tutuklu da kaldı.
18 Sıtkı Salih Gör – Güneşin Gözesinde mi Tutukevi (Şiir)
19 Mehmet Aydın – İletiler Zengini Bir Şair: Berrin Taş
Kadın şairlerimiz içinde yer alan Berrin Taş’ın, şiire bakışında, içerik ve biçem yönünden kapsamlı bir açılımı vardır. Onun bugüne değin “Işığa Doğrulum, Aşk… Yeni İnsanın Dili, Bir Kenti Ağlıyorum, Karanfil Alevleri, Cehennem Şiirleri, Peluşko, Gelecek Ağacı, Fırtına, Zamanın Soluğu ve Değerler Kitabı” adlı on şiir kitabı yayımlanmıştır. Genelde hemen her kitap, ayrı bir izleği aydınlatma görevini üstlenir.
21 Nazlıhan Özgül – Lütfiye Aydın’ın Gri Gül Kitabından Kadın Portreleri
Bu yazıda önemli öykücülerimizden Lütfiye Aydın’ın “Gri Gül” adlı kitabındaki kadınlara değineceğim. Her öyküsünde değişik bir kadın çıkar karşımıza. Türkiye’nin farklı bölgelerindeki her kesimden kadınların dışlanmışlıklarını, ezilmişliklerini evrensel bir izlek olarak görürüz.
24 Sevinç Kerem(oğlu) – Babayeren Dizeler (Şiir)
25 Aylin Yıldız – Erkek Şairlerin Şiirlerinde Kadın
Şiirde kadın, iki ayrı izlekle dile getirilir: Birincisinde kadın, tür bilinciyle anlatılır. Kadın, yaşamın bağrındadır. Sorunlarla karşılaşır, tökezler, ağlar, güler, sever, dikelir. Kadın, ayrımına varır gerçekliğin. Savaşım verir. İkincisinde kadın, insan türünden koparılmıştır. Yaşamın bir köşesinde vitrine konulmuştur. O, birilerine esin kaynağı olacak nesnedir. Tinsizleştirilen kadın, bedeniyle dizeleri süsler. Memeye, bacağa, kalçaya indirgenir.
27 Ebru Gonca Barut – İnsanca (Karikatür)
28 Selda Tekin Karakoç – Şemsettin Sami, Kadınlar
Şemsettin Sami, Tanzimat döneminde yaşamış bir Osmanlı aydınıdır. Kadına bakışı çağının çok ilerisindedir. Kadına hiçbir zaman insan gözüyle bakılmadığını, kadının erkeğin esiri, malı, mülkü ya da oyuncağı, eğlencesi, ziyneti olduğunu söyleyenlere karşı Sami kadının da bir insan olduğunu dile getirmiştir.
32 Deniz Saraç – Kaldığımız Yerden (Şiir)
33 Nurşen Aydoğan – “Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi” Üzerine
Kadın haklarını dünyada ilk kez ele alan Mary Wollstonecraft “Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi” kitabını 1792 yılında yazar. Kadın haklarını gerekçelendirerek açıkladığı bu kitap Fransa kamuoyunda da istediği sesi getirir. Fransa’da kadın haklarına ilişkin yasaların düzenlenmesine de kaynaklık eder.
39 Hüray Kılıç – Fatma Nudiye Yalçı
Kadınları ayrı bir sosyal sınıf olarak tanımlamış ilk sosyalistlerden Dr. Hikmet Kıvılcımlı’nın hayat arkadaşı, Fatma Nudiye Yalçı’dan söz edeceğim. O zamanın Türkiye’sine göre ilerici ve öncü kadınlarından biriyle arkadaşlık etmiş olması Kıvılcımlı’yı etkilemiş. Birlikte üretmişler, birlikte düşünmüşler, bedel ödemişler.
42 Zeynep Alpaslan – Kadınlar (Şiir)
43 Berna Sitera Değirmen – “Ben Artık Şarkı Dinlemek Değil Şarkı Söylemek İstiyorum”
Modernite daha onları ‘vahşi’ diye tanımlamadan önce birbirine karışan, cinsiyetsiz, kimliksiz sesler vardı. Çığlık çığlığa insan sesleri. Doğada özgür salınımlarla dans eden kadınlar ve erkekler; seslerin, müziğin, canlı doğanın ritmi içinde henüz kelimelerin sınırlarını bilmiyorlardı. Heceler, kelimeler, cümleler ve dil oluşurken, kendilerini anlam yaratmaya erkli görenler dili de sahiplendiler. Kimdi söyleyen, kimdi söylemin dışına atılan?
46 Deniz Demirdöğen – “Ben Bir İşçiyim” Zehra Kosova
Tüm yaşamı boyunca elinin emeği, aklın ışığı, direnişinin sarsılmaz gücüyle yaşamış, savaşımıyla insanlığa örnek olmuş işçi bir kadın… Zehra Kosava…
49 Hasret Yeşilbaş – Kadın Bakışı
Daha küçük bir kız çocuğuyken nasıl yaşayacağı öğretilir kadına. Çok konuşmamalı, aklının ermediği erkek işlerine karışmamalıdır. Yaşamın daracık bir alanına sıkışıp kalmalı, ‘’kutsal’’ annelik, erkeğine ‘’kadınlık’’, evine ‘’hanımlık’’ görevlerini başarıyla yerine getirmelidir. Edilgenliği benimsemelidir. Onu korumalıdır hep birileri, önce babası sonra kocası. Bu korunmanın bedeli de özgürlüğü olmalıdır.
52 Ebru Tutu – Şiir Sesli Kadın
Yarat ey kadın,
Yarat sana karşı durana inat!
İranlı şair Furuğ Ferruhzad’ın inadı da işte böyle bir inat, insana doğru bir mücadele. Kadın, yaratıcı güçlerini hareket geçirdiğinde, o dalgalı denize atlamış demektir.
54 Ebru Gonca Barut – Murat (Öykü)
57 Cengiz Gündoğdu – Yıldız Güncesi
3 Ocak Perşembe
Kimi insanlar vardır kimilerince anlaşılır, kimilerince anlaşılmaz bu insanlar. Bu insanların kimilerince anlaşılır, kimilerince anlaşılmaz yanı, kendilerini insanlığa adamalarıdır. Lev Tolstoy’u düşünün. Son derece varsıl. Oturup çıtır çıtır parasını yiyeceğine insan için romanlar yazıyor, savaşlara karşı çıkıyor, kiliseyi karşısına alıyor.